Rocznica śmierci Karola Gonzagi - ojca polskiej królowej - Ludwiki Marii Gonzagi

 

Gonzagowie to włoski ród książęcy. Członkiem tego rodu był Ludwik Gonzaga. W połowie XVI wieku przeniósł się z Włoch do Francji. Był on dziadkiem polskiej królowej - żony dwóch polskich królów: Władysława IV Wazy i jego przyrodniego brata Jana Kazimierza Wazy. Ten wpis będzie jednak poświęcony ojcu królowej Ludwiki Marii Gonzagi - Karolowi I Gonzadze. Jednak zanim przejdę do omawiania losów ojca polskiej królowej, warto zatrzymać się jeszcze na chwilę przy jej dziadku - Ludwiku Gonzadze. Jak to się stało, że znalazł się we Francji? Otóż przyjechał nad Sekwanę, bo odziedziczył dobra po swojej babce - Annie d'Alencon. Ludwik Gonzaga szybko odnalazł się w nowych warunkach i otrzymał najwyższe godności.

Ludwik Gonzaga ożenił się z bogatą dziedziczkę księstw Nevers i Rethel - Henriettą Kliwijską. Z tego związku urodził się przyszły ojciec Ludwiki Marii Gonzagi - Karol I Gonzaga. Mimo że jego ojciec pochodził z Włoch, Karol uważał się za Francuza. Babką od strony ojca Karola I Gonzagi była Małgorzata Paleolog. Była ona ostatnim potomkiem cesarskiej rodziny bizantyjskiej, a Karol jako jej wnuk zgłaszał pretensje do Konstantynopola, jako dziedzic tych ziem!

Przyszły teść dwóch polskich królów chciał zorganizować antyturecką krucjatę w celu odzyskania Konstantynopola. Szukał sprzymierzeńców między innymi u króla Zygmunta III Wazy. Był nawet w Łobzowie na audiencji u ojca swoich przyszłych zięciów! Z Polski pojechał na Węgry i został ranny w walkach z Turkami pod Budą.

Karol I Gonzaga był żonaty z Katarzyną de Guise, która wspierała męża w jego działaniach. Gwizjuszy cechowała niezwykła odwaga i ogromne ambicje. Katarzyna de Guise również była odważna, a poza tym lubiła się umartwiać. Była także piękną kobietą, której urodą zainteresował się nawet król Nawarry i Francji, następca Henryka III Walezjusza - Henryk IV Burbon.

Katarzyna de Guise lubiła się biczować, a pod sukniami nosiła kłujące łańcuchy! Karol I Gonzaga i Katarzyna de Guise mieli sześcioro dzieci, w tym przyszłą polską królową - Ludwikę Marię Gonzagę.

Siostry Ludwiki Marii Gonzagi zostały mniszkami, a ona sama była widziana przez rodziców jako przyszła królowa. Aby jeszcze bardziej podnieść jej pozycję, na jej ojca chrzestnego wybrano króla Francji Ludwika XIII, a matką chrzestną została królowa Francji - żona Henryka IV Burbona i matka Ludwika XIII Burbona - Maria Medycejska.

W 1618 roku, podczas balu, który odbywał się w Luwrze, żona Karola I Gonzagi i matka Ludwiki Marii Gonzagi przeziębiła się i zmarła! Wtedy dziećmi francuskiej pary książęcej zajęła się ich ciotka - siostra ojca - Katarzyna de Longueville.

Wkrótce Karolowi Gonzadze przestało zależeć na odzyskaniu Konstantynopola. Zajął się innym spadkiem - księstwem Mantui. W tym księstwie oraz w margrabiostwie Montferratu rządzili kolejno synowie jego brata stryjecznego. W 1612 roku zmarł najstarszy z nich - Franciszek. Miał on jedynie córkę Marię. W 1626 roku zmarł Ferdynand, który nie miał potomstwa. Teraz spadkobiercą księstwa Mantui został Wincenty II, który także nie miał dzieci. Po jego śmierci księstwo Mantui i matgrabiostwo Montferratu dziedziczyli już francuscy Gonzagowie.

Księstwo Mantui i margrabiostwo Montferratu było bardzo łakomym kąskiem dla Habsburgów, ponieważ księstwo Mantui było bardzo bogate, a margrabiostwo Montferratu posiadało dwie twierdze, najpotężniejsze w tej części Włoch. Dlatego spadek po Wincentym II stał się problemem międzynarodowym!

Habsburgowie wysuwali najmłodszą linię Gonzagów. Przedstawiciele tego rodu byli wicekrólami, generałami lub ministrami. Służyli hiszpańskim lub austriackim Habsburgom.

Nie żył już najstarszy brat przyszłej królowej Polski - Ludwiki Marii Gonzagi - Filip, książę de Rethel. W związku z tym ojciec przyszłej królowej Polski wysłał do Włoch swojego kolejnego syna i imiennika - Karola. Poślubił on Marię, która w 1612 roku została sierotą po śmierci wspomnianego wcześniej Franciszka. W 1627 roku zmarł Wincenty II Gonzaga. Gdy informacje o bezpotomnej śmierci księcia dotarły do de Nevers, ogłosił się on księciem Mantui i wyjechał do Włoch. Towarzyszył mu jego trzeci syn - Ferdynand. Cesarz nie udzielił im jednak inwestytury. Wyznaczył administratora, który miał sprawować władzę w posiadłościach Gonzagów, aż do rozstrzygnięcia sporu o sukcesję.

Karolowi Gonzadze sprzeciwiła się Sabaudia, a wojska hiszpańskie zaczęły oblegać sprzyjającą mu twierdzę Casale. Francuzi byli zajęci wojnami religijnymi z hugenotami, dlatego nie mogli wesprzeć Karola Gonzagi. To się jednak zmieniło, gdy kardynał Richelieu zdobył La Rochelle - 28 października 1628 roku. Wówczas przygotowywano się do walk we Włoszech i 26 grudnia 1628 rokumimo sprzeciwu królowej Francji Marii Medycejskiej Rada Królewska czynnie poparła de Neversa. 6 lutego 1629 roku król Ludwik XIII Burbon wkroczył i 14 marca tego samego roku zmusił Sabaudię do kapitulacji. , a dwa dni później Hiszpanie wycofali się spod twierdzy Casale. Te działania spowodowały, że książę Karol I Gonzaga objął rządy w całym odziedziczonym przez siebie państwie.

W 1630 roku Habsburgowie zwrócili się przeciwko ojcu przyszłej polskiej królowej. Wojska habsburskie zdobyły i zniszczyły Mantuę, a Karol Gonzaga uciekł do posiadłości papieskich. Tym razem również na pomoc przybyły mu oddziały francuskie i definitywnie odzyskał władzę w Mantui i Montferracie. Był to wynik pokoju zawartego 2 lipca 1631 roku.

O ile polityka szła po myśli Karola Gonzagi, to w jego życiu osobistym wydarzyło się kilka tragedii. W 1631 roku zmarł jego syn Karol, a w następnym kolejny syn - Ferdynand. Pozostały mu wnuki oraz córki, z córek nie mógł się jednak cieszyć, bo wszystkie przebywały w klasztorach. Przyszła królowa Polski - Ludwika Maria Gonzaga również tam trafiła! Wyszła z klasztoru w 1633 roku, gdy miała 21 lat i przebywała w Nevers. Ludwika Maria Gonzaga nie miała zbyt wystarczających funduszy, by osiedlić się w Paryżu. Karol Gonzaga w tym czasie został ascetą i przestał interesować się rodziną, dlatego mało jest informacji, dotyczących jego stosunków z córką w tym okresie.

Gdy 30 kwietnia 1632 roku zmarł król Polski Zygmunt III Waza, a jego następcą został jego syn Władysław IV Waza, Ludwika Maria Gonzaga myślała, że zostanie jego żoną. Nowy król Polski postanowił kontynuować prohabsburską politykę swojego ojca i poślubił córkę cesarza Ferdynanda II Habsburga - Cecylię Renatę Habsburżankę. Jak wiadomo, po śmierci pierwszej żony Władysława IV, czyli Cecylii Renaty właśnie, jej następczynią, czyli drugą żoną Władysława IV Wazy, została właśnie Ludwika Maria Gonzaga. Jej ojciec tego nie dożył, gdyż zmarł 22 września 1637 roku.

Źródło: Edward Rudzki "Polskie królowe. Żony królów elekcyjnych"

Wyświetl statystyki i reklamy

Promuj

Wszystkie reakcje:

22Historia, rocznice historyczne i ciekawostki historyczne. i 21 innych użytkowników